De redacties van Gay&Night en GAY.NL werkten, met steun van COC Nederland, samen aan een verkiezingsspecial. Daarvoor spraken we met PvdA-lijsttrekker Wouter Bos en VVD-minister Rita Verdonk. Beide maken duidelijk dat de acceptatie van homoseksualiteit op de poltieke agenda moet blijven staan de komende jaren.
Rita Verdonk laat zich uit over een aantal brandende ‘roze’ kwesties en hoe de VVD volgens haar in de toekomst met homoseksualiteit om moet gaan. Wouter Bos haalt vooral hard uit naar premier Balkenende (CDA), die volgens hem ‘geen moreel leiderschap heeft getoond’. Dankzij de PvdA heeft het bleke homobeleid van dit kabinet tenminste nog enige kleur gekregen’.
RITA VERDONK
Trouwambtenaren
Als het aan VVD-minister Rita Verdonk ligt, worden alle ambtenaren (als de VVD aan de macht blijft na de komende verkiezingen) in de toekomst verplicht om ‘homohuwelijken’ te sluiten. Nu mogen trouwambtenaren op basis van hun geloof nog weigeren om een homohuwelijk te sluiten als er in hun gemeente collega’s zijn die het huwelijk dan ‘over willen nemen’. Verdonk vindt dat die regeling geschrapt moet worden. ‘Ik vind dat we moeten afspreken dat ambtenaren op dit punt gewoon de wet uitvoeren’.
Onderwijs
Verdonk vindt dat er nu nog teveel ruimte is voor scholen om geen aandacht te besteden aan gelijkwaardigheid van homo’s en hetero’s. ‘De VVD in de Tweede Kamer heeft zich onlangs nog kritisch uitgelaten richting mijn collega Van der Hoeven (CDA, minister van Onderwijs, red.)’.
Zo vindt Verdonk dat Van der Hoevens suggestie voor een nieuw vak op scholen, Burgerschapskunde, ‘een tandje scherper kan’ als het gaat om het behandelen van homoseksualiteit. Nu laat Van der Hoeven scholen vrij om het nieuwe vak in te vullen. De vrees bestaat dat sommige scholen het thema homoseksualiteit over zullen slaan.
Geen probleemoplosser
Wel moet de Nederlandse homowereld volgens Verdonk niet verwachten dat de VVD alle problemen van homo’s vóór hen gaat oplossen. ‘Let op: wij als VVD zien de overheid niet als de grote probleemoplosser’. Verdonk ziet in plaats daarvan graag meer actie vanuit de homobeweging zelf. ‘Het moet uit de samenleving zelf komen. Eigen verantwoordelijkheid nemen en elkaar daarop aanspreken is belangrijk’.
In dat straatje past ook Verdonks redenering dat de harde roep om meer geld uit de homobeweging niet zo vanzelfsprekend moet zijn. De homobeweging moet volgens haar meer zelf gaan doen en niet verwachten dat men daar meer geld voor krijgt.
In gesprek blijven
Verdonk: ‘Wel een typische manier van denken, zeg. “Als we er maar meer geld in stoppen, lossen we alle problemen vanzelf wel even op.”
‘Als het aan de VVD ligt, blijft de acceptatie van homoseksualiteit op de politieke agenda. Maar zoals gezegd: vanuit de politiek kunnen we veel regelen, maar niet alles. Het blijft belangrijk dat ook homo’s en lesbo’s een plekje voor zichzelf opeisen en zo anderen helpen om hetzelfde te doen’.
Verdonk vindt ook dat er in etnische kringen nadruk moet worden gelegd op het feit dat homo’s en hetero’s dezelfde rechten hebben en wederzijds respect verdienen. ‘Punt uit. Dat er binnen sommige groepen moeite is met homoseksualiteit, is ook een feit. Maar juist daarom is het belangrijk om vooroordelen weg te nemen en met elkaar in gesprek te blijven’.
Buitenspel
Verder vertelt Verdonk in het interview over besluiten die ze genomen heeft, onder andere voor homoseksuele asielzoekers uit Iran. Onlangs kondigde de minister een nieuwe maatregel aan waarmee het voor homoseksuele asielzoekers uit Iran gemakkelijker wordt gemaakt om op basis van hun geaardheid vluchteling te zijn.
Ook praat ze over haar ideeën over waarom ze vindt dat Artikel 1 van de Nederlandse grondwet niet aangepast hoeft te worden om homoseksuelen beter te beschermen, over gericht homobeleid in de sportwereld (‘Het is toch niks voor de sport om op dit punt zichzelf buitenspel te zetten?’), over homoseksuelen in het bedrijfsleven en gaat ze dieper in op haar ideeën over de problemen tussen allochtonen en homoseksuelen.
WOUTER BOS
PvdA-lijsttrekker Wouter Bos weet het zeker: als de PvdA na de verkiezingen aan de macht komt, wordt alles veel beter voor homoseksuelen en alles wat het huidige kabinet gedaan heeft, is natuurlijk niet voldoende.
Moreel leiderschap
Vooral het CDA krijgt het te verduren. ‘De PvdA zal altijd staan voor een ongedeeld en tolerant Nederland. En dat vraagt moreel leiderschap van een premier’.
‘Nederland moet een land worden waar alle mensen, met al hun verschillen en al hun eigenaardigheden, op basis van respect en gelijkwaardigheid met elkaar samenleven. Dat gaat niet vanzelf, daarover moeten soms harde noten gekraakt worden en dat vraagt veel moreel leiderschap. En juist dat heeft Balkenende de afgelopen jaren keer op keer niet getoond’.
Minister-president onwaardig
Hij legt dat uit naar aanleiding van iets dat hem kennelijk zeer gestoord heeft: de uitspraken van Balkenende in Indonesië, waar de premier toegaf niet vóór het homohuwelijk te zijn geweest. ‘Daarom vond ik het zo’n ongelooflijk fout signaal dat Balkenende in Indonesië weigerde om deze typisch Nederlands verworvenheid volmondig te verdedigen. In plaats daarvan hield hij een verhaal over ons democratische systeem en dat daar soms wel eens dingen worden besloten die je helaas niet kan tegenhouden, waarmee hij doelde op ons homohuwelijk. Maar dat is echt een minister-president onwaardig’.
Kleur
Volgens Bos is het de afgelopen jaren vooral de PvdA geweest die zorgde dat er nog iets voor homoseksuelen gebeurde op het vlak van homo-emancipatie: ‘Dankzij de PvdA heeft het bleke homobeleid van dit kabinet tenminste nog enige kleur gekregen. Want als het kabinet iets deed, dan was dat vrijwel altijd vanwege voorstellen van onze woordvoerder homo-emancipatie, Anja Timmer’.
Hard optreden
Gaat de PvdA dat dan anders doen, vroegen we. ‘Ja, en met mij heel veel andere PvdA-ers. Op allerlei terreinen, maar zeker ook op het gebied van de homo-emancipatie. Want ondanks dat de emancipatie van homo’s en lesbo’s wettelijk vrijwel voltooid lijk te zijn, zien we ook dat de praktijk weerbarstiger is’.
‘De PvdA pleit voor hard optreden tegen discriminatie en agressiviteit tegen homo’s. Op de werkvloer, in het uitgaansleven, in de eigen buurt en op school. We zijn voor de registratie van homofoob geweld door de politie, we willen speciale lesprogramma’s met aandacht voor homoseksualiteit op scholen. De erkenning van het ‘homohuwelijk’ en partnerregistratie in de hele Europese Unie. En een gelijke rechtspositie van homo- en lesbo-ouders’.
Verkiezingsretoriek?
Bos vindt zijn verhaal in ieder geval geen poging om de roze stem binnen te halen: ‘Alsof we de laatste jaren hebben stilgezeten!’
De PvdA heeft er ook steeds bij het kabinet op gehamerd om andere EU-landen die homorechten niet willen erkennen en Gay Prides willen verbieden, kritisch aan te spreken. En onlangs nog, heeft de PvdA een plan gepresenteerd over diversiteit op de werkvloer. Ook daarin is aandacht voor de positie van homo’s en lesbo’s. Om het roze plafond in het bedrijfsleven te doorbreken bijvoorbeeld. De overheid moet daarbij het goede voorbeeld geven’.
VERKIEZINGSSPECIAL
De volledige interviews met Wouter Bos en Rita Verdonk staan in Gay&Night 104, het novembernummer. Die ‘verkiezingsspecial’ is nu te koop in de boekhandel of gratis mee te nemen in homo-horecagelegenheden in heel Nederland en België.
Wouter Bos Interview Gayandnight
Rita Verdonk Interview Gayandnight